Η έγκαιρη απονομή δικαιοσύνης παραμένει ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της χώρας μας, παρά τον υψηλό αριθμό δικηγόρων στη χώρα – με 505 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους, έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου των 180. Οι καθυστερήσεις στην επίλυση ποινικών υποθέσεων εξακολουθούν να ταλαιπωρούν το σύστημα, με το θέμα να έρχεται συχνά στο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Αμμοχώστου, Νίκος Γεωργίου, απηύθυνε εύλογα ερωτήματα προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης Μάριο Χαρτσιώτη, ζητώντας απαντήσεις για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται κατά τη διερεύνηση ποινικών υποθέσεων. Η απάντηση του Υπουργού, βασισμένη σε στοιχεία της Αστυνομίας, δόθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2024, αποκαλύπτοντας τους βασικούς παράγοντες που εμποδίζουν την έγκαιρη απονομή της δικαιοσύνης.
Χρονική διάρκεια ανακριτικού έργου
Ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση του ανακριτικού έργου και την καταχώριση ποινικών υποθέσεων στα δικαστήρια ποικίλλει ανάλογα με τη σοβαρότητα και πολυπλοκότητα της υπόθεσης, τον αριθμό των καταθέσεων, των αποδεικτικών στοιχείων και των εκθέσεων από άλλες Αρχές, όπως σημειώνει στην απάντηση του ο Υπουργός. Σύμφωνα με το άρθρο 88 του Κεφ. 155, για αδικήματα όπου η προβλεπόμενη ποινή είναι φυλάκιση έως 12 μήνες ή χρηματικό πρόστιμο, προβλέπεται παραγραφή εάν δεν έχει ασκηθεί δίωξη εντός συγκεκριμένων χρονικών πλαισίων (6-12 μηνών από την τέλεση του αδικήματος).
Καθυστερήσεις και οι παράγοντες που επηρεάζουν
Υπάρχουν καθυστερήσεις, οι οποίες οφείλονται σε παράγοντες όπως:
- Η προτεραιοποίηση σοβαρών υποθέσεων.
- Η πολυπλοκότητα των ποινικών υποθέσεων, ειδικά σε περιπτώσεις οργανωμένου εγκλήματος.
- Η αναμονή για εκθέσεις από το Γενικό Χημείο του Κράτους και άλλες υπηρεσίες, καθώς και η ανταλλαγή πληροφοριών μέσω διεθνών δικτύων (Interpol/Europol).
- Υποθέσεις που απαιτούν δικαστική συνδρομή από το εξωτερικό.
- Σημαντικό επίσης είναι ότι οι σοβαρές υποθέσεις διαβιβάζονται στη Νομική Υπηρεσία για μελέτη και οδηγίες.
Προβλήματα στελέχωσης και μέτρα ενίσχυσης
Ο Υπουργός αναγνώρισε ότι η Αστυνομία εξακολουθεί να διαθέτει κενές θέσεις – 564 συνολικά – ενώ παράλληλα έχει προχωρήσει στην πρόσληψη 510 νέων αστυφυλάκων, οι οποίοι βρίσκονται στο στάδιο της εκπαίδευσης. Πρόσθεσε ότι, ορισμένοι από αυτούς αναμένεται να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους τον Νοέμβριο του 2025 και να ενισχύσουν τα ΤΑΕ και τα τμήματα Μικροπαραβάσεων. Ωστόσο, η Αστυνομία επιτελεί πολυάριθμα καθήκοντα που ξεπερνούν το ανακριτικό έργο, όπως είναι η αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής, οι μεταναστευτικές ροές και τα τροχαία δυστυχήματα. Οι προκλήσεις αυτές, σε συνδυασμό με τις ελλείψεις προσωπικού, επιδεινώνουν τις καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης.